Türkiye’nin geleceği risk altında
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı son bülten, Dünya Nüfus Günü vesilesiyle Türkiye ve dünya genelindeki nüfus eğilimlerini detaylı bir biçimde incelemekte. Bülten, Türkiye’nin nüfus yapısındaki değişimleri ve global demografik trendleri derinlemesine ele alıyor.
TÜRKİYE, 1,51 DOĞURGANLIK HIZI İLE AB ORTALAMASININ ALTINDA
2023 yılı verilerine göre, dünya genelindeki ülkelerin doğurganlık oranları karşılaştırıldığında, Nijer 6,67 çocuk ortalamasıyla zirvede yer almakta. Bu oranla Nijer’i, 6,12 çocuk ortalamasıyla Çad ve 6,1 çocuk ortalamasıyla Somali takip etmekte. En düşük doğurganlık oranına sahip ülke ise 0,88 çocuk ortalamasıyla Kore Cumhuriyeti olarak kayıtlara geçti. Kore’yi, 1,04 çocukla Singapur ve 1,14 çocukla Andorra ile San Marino izlemekte. Global doğurganlık ortalaması ise 2,31 çocuk düzeyinde belirlenmiş.
Türkiye’nin doğurganlık oranı, 1,51 çocuk ile global ortalamaların gerisinde kalmıştır. Avrupa Birliği’ne üye 27 ülkenin doğurganlık oranlarına bakıldığında, 1,79 çocuk ile Fransa en yüksek orana sahip ülke olurken, onu 1,76 çocuk ile İrlanda ve 1,74 çocuk ile Romanya izledi. AB içinde en düşük doğurganlık oranı 1,22 çocuk ile Malta’da tespit edildi, ardından 1,29 çocuk ile İspanya ve 1,30 çocuk ile İtalya geldi. Türkiye ise, 1,51 çocukluk doğurganlık oranıyla AB ortalamasının altında bir konumda yer almaktadır.
YAŞAM SÜRESİ VERİLERİNDE DE TÜRKİYE AVRUPA’DA ALT SIRALARDA
Birleşmiş Milletler’in son raporuna göre, 2023 yılında dünya genelinde beklenen ortalama yaşam süresi 73,4 yıl olarak saptandı. Veriler, erkeklerde ortalama 70,8 yıl, kadınlarda ise 76 yıl yaşam beklentisi olduğunu gösteriyor. Yaşam süresi bakımından Monako erkekler için zirvede yer alırken, 85,2 yıl ile dünyanın en uzun yaşam beklentisine sahip ülkesi konumunda. Lihtenştayn ve İsviçre sırasıyla 83,2 ve 82,6 yıl ile Monako’yu takip ediyorlar. Öte yandan, Çad’da erkekler için beklenen yaşam süresi 52 yıl ile en düşük seviyede; Lesotho ve Orta Afrika Cumhuriyeti de benzer düşük yaşam beklentileri ile dikkat çekiyor.
Türkiye’de ise erkeklerin beklenen yaşam süresi 74,8 yıl ile global ortalamayı aşarken, Avrupa Birliği’nde bu süre İtalya ve İsveç’te 82,1 yıl ile en yüksek seviyeye ulaşıyor. Malta ve İspanya da 81,8 ve 81,4 yıl ile bu ülkeleri izliyor. Bulgaristan ise 69,5 yıl ile AB içinde en düşük yaşam beklentisine sahip ülke olarak kayıtlara geçiyor. Türkiye’nin erkek yaşam süresi, AB ortalamasının biraz altında kalıyor.
Kadınlar arasında en yüksek yaşam beklentisi 89 yıl ile Monako’da görülüyor, ardından Japonya 88 yıl ve Güney Kore 87,2 yıl ile geliyor. En düşük kadın yaşam süresi ise 54,2 yıl ile Nijerya’da kaydediliyor. Türkiye’deki kadınlar için beklenen yaşam süresi 80,3 yıl ile dünya genelindeki ortalamanın üzerinde yer almakta. AB’de ise İspanya 86,7 yıl ile en yüksek yaşam beklentisine sahipken, İtalya ve Fransa 86,1 yıl, Malta ise 85,8 yıl ile takip etmekte. Türkiye, kadınlar için beklenen yaşam süresinde AB ortalamasının altında bir pozisyonda bulunuyor.
GENÇ NÜFUS ORANLARI
2023 yılı itibarıyla, genç nüfus oranlarına bakıldığında Suriye %24,1 ile zirvede yer alırken, bu oran Orta Afrika Cumhuriyeti ve Doğu Timor’da %22,3, Eritre’de ise %22,1 olarak kaydedildi. Genç nüfusun en az olduğu ülkeler sıralamasında Ukrayna %6,8 ile ilk sırada, onu %7,6 ile Katar ve %8,5 ile Monako takip etti. Global ortalamada genç nüfus oranı %15,5 seviyesindeyken, Türkiye bu oranla %15,1 ile dünya genelindeki ortalamanın biraz altında bir seviyede yer aldı.
